Kto jest odpowiedzialny za to, że wędrując wśród barokowych kamienic wręcz przenosimy się w czasie? Kto sprawia, że mijając renesansowy ratusz wiemy od razu jak wyglądał on pięćset lat temu? Nie jest to z pewnością jedna osoba – wiele różnych specjalistów, odpowiada za to, aby renowacja zabytków została przeprowadzona poprawnie i efektywnie.
Archeolog
Tym, kto pierwszy przykłada rękę do procesu konserwacji czy renowacji jest archeolog. Na specjalnych obszarach, a tymi niemal zawsze są okolice rynków i starych miast zawsze przed wkopaniem się w ziemię, należy sprawdzić, czy nie znajdują się w niej relikty dawnych epok.
Archeolog przeprowadza zatem badania powierzchniowe i nie tylko znajduje kilkusetletnią biżuterię czy monety, ale również dowiaduje się gdzie stały budynki, ich konkretne elementy czy inne obiekty budowlane, które całkowicie lub częściowo zniknęły z powierzchni ziemi.
Architekt i konserwator
Architekci i konserwatorzy zajmują się strefą przejściową między poznawaniem historii, a działaniem, czyli fizyczną renowacją.
Najpierw wykonują oni badania określające dawny wygląd, układ i funkcję danego budynku. Analizują historyczne mapy, teksty, przeglądają ryciny i fotografie. Poznają też mistrzów działających w regionie, pracowników ich warsztatów i cechy charakterystyczne wykonywanych przez nich prac.
Później na bazie zdobytej wiedzy podejmują decyzję o tym, które elementy kamienicy lub pałacu powinny zostać zrekonstruowane, które zachowane, a które ewentualnie zlikwidowane.
Technolog budowlany i artysta
Na koniec do pracy przystępują wykonawcy – chemicy, specjaliści budowlani, artyści.
Chemicy i inne osoby związane z budownictwem przygotowują materiały, na których opiera się renowacja zabytków w sferze praktycznej. Sporządzają tynki, betony, cementy, które są zgodne z tymi dawnymi jeśli chodzi o skład oraz technikę wykonania. Wykonują poprawne historycznie dachówki, pokrycia dachowe, lecz również impregnaty, powłoki hydrofobowe, przywracają równowagę kwasową.
Artyści z kolei, dzięki swoim umiejętnościom i wiedzy są w stanie zrekonstruować z dawnych rycin czy fotografii portal identyczny z tym, który zniknął z fasady na skutek zniszczeń wojennych. Uzupełniają ścienne malowidła i odłupane fragmenty rzeźb, wykonują sztukatorskie zdobienia. Kiedy ich praca dobiegnie końca, z dumą możemy przyznać, iż budynek dostał drugie życie!
Artykuł powstał we współpracy z PPKZ S.A.